Zaterdag 29 maart is het weer de Landelijke Compostdag. Ook Avalex doet daaraan mee. Je kunt die dag op verschillende locaties gratis compost ophalen. Die kun je gebruiken in je (moes-)tuin of in plantenpotten. Compost bevat veel voedingsstoffen en is goed voor de bodem.
Avalex haalt groente-, fruit- en tuinafval (gft) en etensresten gescheiden op. Met een professionele composteerinrichting maken ze er vervolgens compost van. Maar wist je dat je van het meeste groenafval ook zelf compost kunt maken? Dat is leuk, gemakkelijk en duurzaam! Lees snel verder voor handige tips en trucs.
Wat is compost?
Compost is een bodemverbeteraar. Het bestaat uit resten van planten zoals groenten, fruit en tuinafval. Na het composteringsproces ontstaat een donkerbruin, kruimelig materiaal dat naar bosgrond ruikt. Dit materiaal wordt humus genoemd en helpt de bodem gezond te blijven.

Waarom zelf compost maken?
Compost is heel nuttig voor je tuin. Het maakt de grond beter. Hierdoor wordt het leven in de grond actiever.
Als je de grond bewerkt, bijvoorbeeld door te maaien en bladafval weg te halen, verliest de bodem voedingsstoffen. Dit verstoort het natuurlijke proces. Door compost toe te voegen, voorkom je dat de grond uitgeput raakt en verbeter je de structuur van de bodem.
Zelf composteren bespaart op allerlei manieren energie. Je verwerkt je organische afval ter plekke, waardoor minder afval vervoerd en verwerkt hoeft te worden. Er belandt minder afval in de verbrandingsoven. Compost slaat CO2 op in de bodem en voorkomt dat het in de lucht komt. Dit helpt de bodem gezond te houden en vermindert de opwarming van de aarde.
Hoe kun je zelf composteren?
Welk systeem je kiest, hangt af van de grootte van je tuin, de hoeveelheid afval en de verhouding tussen keuken- en tuinafval. Je kunt bijvoorbeeld kiezen uit:
- Composthoop of open compostbak
- Compostvat voor in de tuin
- Compostvat voor keuken of balkon
Een composthoop of open compostbak is minimaal 1,5 meter hoog, breed en lang. Het kan een vrij-liggende hoop zijn, of in een bak van hout, gaas of takken. De bodem kan het best bedekt worden met tegels. Bij het afgraven van de compost is dan duidelijk waar de bodem begint.
In een kleinere tuin is een gesloten houten of kunststof compostvat geschikter. Deze zijn te koop bij de meeste tuincentra. Ook als je geen tuin hebt, kun je zelf composteren. Voor op je balkon of binnenplaatsje zijn verschillende kleinere systemen beschikbaar, zoals een composteertrommel of wormenbak.
Het wormenhotel
Een wormenbak of wormenhotel is een kleinere versie van een compostbak. In een wormenhotel zitten compostwormen die je gft-afval omzetten in compost. De wormen hebben naast groenafval ook bruinafval nodig, zoals karton, papier of kranten. Je leest er alles over op wormenboerderij.nl. Daar kun je ook terecht voor de hotelgasten: de compostwormen.

Tips voor goed composteren
Composteren is een rottingsproces waarbij organismen in de bodem plantenresten met behulp van zuurstof omzetten in humus. Om dat proces zo goed mogelijk te laten verlopen, let je op de volgende punten:
- Zorg voor goede doorluchting. Keer je composthoop iedere zes weken om. Dit versnelt het composteerproces. Tenzij je een wormenhotel hebt; de wormen vinden het niet fijn om overhoop gehaald te worden!
- Zorg voor variatie. Een gevarieerde samenstelling zorgt voor een goede structuur. Laat het afval niet te grof. Knip takken in kleinere stukken en meng gras en gft met droog materiaal zoals stro en bladeren.
- Zorg voor voldoende vochtigheid. Af en toe een beetje water is prima, maar bij veel regen spoelen de voedingsstoffen uit en kan er een tekort aan lucht ontstaan. Een plek onder een boom, half beschut tegen zon en regen, is ideaal.
Wat mag wel of niet op de composthoop?
Niet alles wat in een gft-bak kan, is geschikt voor een composthoop. Je afvalverwerker gebruikt een professionele composteerinrichting, waar de omstandigheden anders zijn dan bij je eigen compostbak. Gooi geen gekookte voedselresten op de composthoop. Die kunnen ongedierte aantrekken en het vet en zout is niet goed voor de compost. Twijfel je? Op de website van Milieu Centraal vind je veel informatie: Milieu Centraal: Wat mag wel en niet op de composthoop?
