Groene steden. Leefbare steden

Groene steden. Leefbare steden. Ze staan onder druk van de klimaatverandering. Door kletsnatte winters en gortdroge zomers hebben we ook in Delft te maken met enerzijds natte voeten en anderzijds hittestress. Een uitzichtloze situatie? Zeker niet! Het Delftse bedrijf FieldFactors ontwikkelde BlueBloqs. Ingenieus waterbeheer bij u in de straat.

Innovatieprijs

Iedereen wil een frisse, groene omgeving, compleet met bloemetjes en bijtjes. Waar de kinderen lekker buiten kunnen spelen en je geen zorgen hebt om ondergelopen kelders. Maar ja, dat klimaat… Maandenlang valt er geen druppel regen en staat alles te verdorren. Dan weer plenst het dagen achtereen alsof we in de tropen wonen en weten we niet hoe snel we van al dat water af moeten komen. De sleutel? Verstandig (regen-)waterbeheer, zegt Wilrik Kok van FieldFactors(link is extern), gevestigd op de TU-campus. Recent won zijn bedrijf met BlueBloqs een prestigieuze innovatieprijs in Davos. “Een mooi moment”, zegt Wilrik. “Onze uitdaging is nu om onze oplossing op meer locaties te ‘verkopen.”

Water vasthouden

Simpel gesteld komt BlueBloqs hier op neer: regenwater in ondergrondse (zo’n 30 meter diepe) buffers opslaan en hergebruiken in droge tijden. Niet (alleen) op grote schaal, maar juist op wijkniveau. “We doen dat in vijf stappen”, zegt Wilrik Kok. “We vangen het water op, houden het vast, zuiveren het in een mooi groen biofilter met zitranden, slaan het op en hergebruiken het als dat nodig is. Zo maken we optimaal gebruik van het regenwater, voeren het in natte perioden niet zo snel mogelijk via het riool af naar zee. Want als je dat doet, moet je in droge tijden weer water vanuit meren en rivieren aanvoeren om het waterpeil en de waterkwaliteit in de steden te herstellen. Met BlueBloqs voorkom je dat, we kunnen water afvoeren op plekken waar bijvoorbeeld een hoog grondwaterpeil is.”

‘We moeten iets ondernemen’

BlueBloqs is vooral een systeem voor renovatie van openbare ruimte en nieuwbouwprojecten, zoals Nieuw Delft. “Op zo’n project is een waterbeheersysteem als BlueBloqs eenvoudig in te passen. In bebouwde gebieden is dat ingewikkelder, maar niet onmogelijk. Stel dat je BlueBloqs in de binnenstad van Delft wilt realiseren, dan moeten straten op de schop. Daar worden bewoners niet blij van. Bij nieuwbouw speelt dat niet. Maar ook in de bestaande bebouwing geldt dat het klimaat verandert en we iets zullen moeten ondernemen. Loop maar eens in de natte tijd over het Rietveld en kijk hoe hoog daar het water staat…”

‘‘Een groene, leefbare stad kan niet zonder innovatief regenwaterbeheer’’

Straatniveau

Belangrijk voordeel van BlueBloqs is de (mogelijke) kleinschaligheid, zegt Wilrik. “Wij zeggen wel: liever honderd keer een lokaal project, dan één keer stadsbreed. Je kunt op straatniveau alle partijen, dus ook de bewoners, bij het waterbeheer betrekken. Mensen zien en voelen dan letterlijk bij hen voor de deur de effecten ervan. Inderdaad, ook de bloemetjes en de bijtjes. Los van de noodzaak, mensen vinden het steeds leuker en belangrijker om duurzaam met hun leefomgeving om te gaan.”

Leefbare toekomst

Nu nog de beleidsbepalers de waarde van lokaal waterbeheer laten inzien. Wilrik Kok: “We zijn continu in contact met verschillende partijen. Gemeenten willen een groene, leefbare stad. Waterschappen werken aan droge voeten en stabiele (grond)waterstanden. Ontwikkelaars willen hemelwater bufferen en vertraagd afvoeren, zonder dat er teveel bouwoppervlak verdwijnt. Drinkwaterbedrijven willen drinkwatergebruik verminderen. Landschapsarchitecten ontwerpen regenwaterhergebruiksystemen die bij de identiteit van de locatie passen. En de eindgebruiker wil prettig en groen leven en duurzaam met water omgaan. In BlueBloqs komt dat allemaal samen. Als we in de toekomst willen kunnen wonen in groene, leefbare en gezonde steden, dan moeten we daar nu naar handelen.”

Foto: Erwin Dijkgraaf.